Mendelssohn Bartholdy był jednym z najwybitniejszych kompozytorów epoki romantyzmu. Urodził się w Hamburgu w 1809 roku w zamożnej rodzinie żydowskiej. Jego ojciec był bankierem, a matka pochodziła z rodziny intelektualistów. Mendelssohn Bartholdy od najmłodszych lat wykazywał niezwykły talent muzyczny, który rozwijał pod okiem najlepszych nauczycieli. W wieku zaledwie 17 lat skomponował arcydzieło - uwerturę "Sen nocy letniej" do sztuki Szekspira. Przez całe życie tworzył utwory instrumentalne, wokalne i operowe, które na trwałe wpisały się do kanonu muzyki klasycznej. Był również uznanym dyrygentem i pianistą koncertującym po całej Europie. Za życia cieszył się ogromną sławą i uznaniem. Zmarł w 1847 roku w Lipsku w wieku zaledwie 38 lat.
Kluczowe wnioski:- Mendelssohn Bartholdy urodził się w zamożnej rodzinie żydowskiej i od dziecka przejawiał genialny talent muzyczny.
- W wieku 17 lat skomponował słynną uwerturę "Sen nocy letniej" do sztuki Szekspira.
- Przez całe życie tworzył arcydzieła romantycznej muzyki instrumentalnej, wokalnej i operowej.
- Był nie tylko kompozytorem, ale również uznanym dyrygentem i pianistą koncertującym w całej Europie.
- Zmarł przedwcześnie w 1847 roku, mając zaledwie 38 lat.
O życiu i twórczości kompozytora
Felix Mendelssohn Bartholdy urodził się 3 lutego 1809 roku w Hamburgu. Pochodził z zamożnej rodziny żydowskiej. Jego ojciec był bankierem, a matka pochodziła z rodziny intelektualistów i artystów. Od najmłodszych lat Mendelssohn wykazywał niezwykły talent muzyczny, zachęcany i kształtowany przez rodziców. Mając 6 lat zaczął komponować pierwsze utwory fortepianowe i skrzypcowe. W wieku 9 lat wystąpił po raz pierwszy publicznie jako pianista i zyskał miano cudownego dziecka.
Rodzina Mendelssohnów prowadziła ożywione życie kulturalne, organizując w swoim domu koncerty i spotkania z wybitnymi artystami epoki. To środowisko miało ogromny wpływ na rozwój młodego kompozytora. Mendelssohn pobierał również lekcje u najlepszych pedagogów, m.in. u Carla Friedricha Zeltera, dyrektora berlińskiej Singakademie. W 1821 roku rodzina przeprowadziła się do Berlina, gdzie 12-letni Mendelssohn kontynuował edukację muzyczną.
Podróże artystyczne
W latach 20. XIX wieku Mendelssohn odbył swoje pierwsze podróże artystyczne, odwiedzając m.in. Paryż, Londyn i Wiedeń. Występował tam jako pianista i dyrygent, budząc zachwyt publiczności i krytyków. Szczególnie ważna okazała się wizyta w Londynie, gdzie poznał utwory J.S. Bacha, które wywarły na nim ogromne wrażenie i zainspirowały do studiowania i wykonywania muzyki dawnych mistrzów.
Wczesne lata Mendelssohna Bartholdy'ego
Będąc nastolatkiem Mendelssohn skomponował już szereg dojrzałych i bardzo dobrze przyjętych utworów. W 1824 roku, mając zaledwie 15 lat, stworzył symfonię g-moll, a rok później - kwartet smyczkowy Es-dur. Oba dzieła świadczyły o jego prekoces talencie kompozytorskim. Przełomem okazała się jednak uwertura "Sen nocy letniej", napisana w 1826 roku dla uczczenia urodzin znajomej rodziny Mendelssohnów. To arcydzieło muzyki programowej na stałe wpisało się do kanonu muzyki klasycznej.
W 1829 roku Mendelssohn Bartholdy objął stanowisko dyrektora berlińskiej Singakademie. Rozpoczął wówczas ożywioną działalność jako dyrygent, wprowadzając do repertuaru dzieła dawnych mistrzów, m.in. Bacha i Händla. W tym czasie także dużo komponował - powstały m.in. symfonie "Szkocka" i "Włoska", a także liczne utwory kameralne i fortepianowe.
Czytaj więcej: Krakowiak - opis tańca narodowego Polski
Najważniejsze dzieła muzyczne Mendelssohna
Twórczość kompozytorska Mendelssohna jest niezwykle bogata i obejmuje utwory w niemal wszystkich gatunkach muzyki instrumentalnej, wokalnej i scenicznej. Do jego najważniejszych dzieł należą:
- koncert skrzypcowy e-moll (1844)
- IV symfonia A-dur "Włoska" (1833)
- V symfonia "Reformacyjna" (1830)
- uwertury koncertowe, m.in. "Sen nocy letniej" (1826)
- muzyka do sztuk Szekspira, m.in. "Sen nocy letniej" (1843)
- oratoria, m.in. "Paulus" (1836) i "Eliasz" (1846)
- liczne utwory kameralne i fortepianowe
Kompozycje Mendelssohna cechuje melodyjność, finezja i kunsztowna instrumentacja. Czerpał inspiracje zarówno z muzyki klasycznej, jak i ludowej, tworząc własny, niepowtarzalny styl. Choć jego twórczość wpisuje się w epokę romantyzmu, wyróżnia się klasyczną jasnością i przejrzystością formy.
Muzyka sceniczna
Mendelssohn jest autorem muzyki do kilku sztuk teatralnych, z których najsłynniejsza to oczywiście "Sen nocy letniej" Szekspira. Napisał ją jako 17-latek, a w 1843 roku stworzył ostateczną wersję, obejmującą uwerturę, pieśni i tańce. Jest to arcydzieło muzyki programowej, oddające nastrój i klimat sztuki. Mendelssohn skomponował też muzykę do "Antygony" Sofoklesa oraz do sztuki "Atalia" Racine'a.
Mendelssohn Bartholdy jako dyrygent i pianista
Oprócz działalności kompozytorskiej, Mendelssohn prowadził ożywioną karierę jako dyrygent i wirtuoz fortepianu. W latach 1835-1841 był dyrygentem londyńskiej orkiestry filharmonicznej, a od 1835 roku dyrektorem orkiestry w Lipsku. Jako dyrygent wprowadzał nowatorskie standardy precyzji i dyscypliny w orkiestrach. Z powodzeniem dyrygował zarówno własnymi utworami, jak i dziełami innych kompozytorów.
Równie błyskotliwą karierę zrobił jako pianista-wirtuoz. Od najmłodszych lat imponował brawurową grą, wyczuciem stylu i niezwykłą wrażliwością. Koncertował w największych salach Europy, budząc zachwyt publiczności. Był też uznanym interpretatorem Mozarta, Beethovena i Bacha.
Mendelssohn Bartholdy uchodził za jednego z najlepszych pianistów swoich czasów. Po jego śmierci krytyk muzyczny François-Joseph Fétis napisał: "Był największym wirtuozem naszej epoki".
Znaczenie Mendelssohna dla rozwoju muzyki romantycznej
Twórczość Mendelssohna miała istotny wpływ na rozwój muzyki doby romantyzmu. Przyczynił się do ponownego odkrycia i docenienia dorobku kompozytorów baroku, zwłaszcza Bacha i Händla. Wykonywał ich utwory, wprowadził je do repertuaru orkiestr i chórów, przybliżając publiczności.
Jego własna muzyka stanowiła wzorzec romantycznego kunsztu kompozytorskiego - cechowała się melodyjnością, wirtuozerią, dbałością o formę i bogactwem harmonii. Mendelssohn nadał nowoczesny kształt takim gatunkom jak symfonia, koncert instrumentalny czy muzyka sceniczna. Wywarł wpływ na takich kompozytorów jak Schumann, Liszt czy Wagner.
Wpływ Mendelssohna na późniejszych kompozytorów
Twórczość Mendelssohna stanowiła inspirację dla wielu późniejszych kompozytorów romantycznych i późnoromantycznych. Podziwiali oni jego melodyjny styl, finezję i kunszt kompozytorski. Najsilniejsze oddziaływanie miał na takich twórców jak:
- Robert Schumann - przyjaźnił się z Mendelssohnem, cenił jego muzykę kameralną;
- Franz Liszt - wykonywał utwory Mendelssohna i wzorował się na jego stylu pianistycznym;
- Piotr Czajkowski - stosował podobne środki wyrazu w muzyce programowej;
- Richard Wagner - podziwiał umiejętności kompozytorskie Mendelssohna.
Wpływy stylu Mendelssohna można odnaleźć w twórczości Brahmsa, Czajkowskiego, Dworzaka i wielu innych. Był niekwestionowanym autorytetem dla kompozytorów drugiej połowy XIX wieku.
| 1809 | Urodzenie Felixa Mendelssohna w Hamburgu |
| 1826 | Skomponowanie uwertury "Sen nocy letniej" |
| 1829 | Objęcie stanowiska dyrektora berlińskiej Singakademie |
| 1830 | Ukończenie V Symfonii "Reformacyjnej" |
| 1843 | Ostateczna wersja muzyki do "Snu nocy letniej" Szekspira |
| 1847 | Śmierć Mendelssohna w Lipsku |
Mendelssohn Bartholdy zmarł nagle 4 listopada 1847 roku w Lipsku na udar mózgu. Miał zaledwie 38 lat, a jego śmierć była ogromnym ciosem dla świata muzycznego. Pozostawił po sobie bogaty i różnorodny dorobek kompozytorski, który na stałe wpisał się do historii muzyki. Był nie tylko genialnym twórcom, ale także wspaniałym wirtuozem i propagatorem muzyki dawniej epok. Jego dzieła do dziś są stale obecne w repertuarze sal koncertowych na całym świecie.
Podsumowanie
Felix Mendelssohn Bartholdy był jednym z najwybitniejszych kompozytorów doby romantyzmu. Ten utalentowany artysta urodził się w 1809 roku w zamożnej rodzinie żydowskiej i od najmłodszych lat przejawiał genialne zdolności muzyczne. Już jako nastolatek zachwycił świat arcydziełem "Sen nocy letniej", a przez całe życie tworzył wspaniałe kompozycje instrumentalne, wokalne i operowe.
Mendelssohn Bartholdy wniósł ogromny wkład w rozwój muzyki swojej epoki. Przyczynił się do odkrycia na nowo twórczości kompozytorów baroku, przede wszystkim Bacha i Händla. Jego własna muzyka, choć wpisywała się w epokę romantyzmu, cechowała się klasycystyczną jasnością i elegancją formy. Wywarł silny wpływ na późniejszych kompozytorów, jak Schumann, Liszt czy Wagner.
Oprócz działalności kompozytorskiej, Mendelssohn prowadził błyskotliwą karierę jako dyrygent i wirtuoz fortepianu. Z powodzeniem dyrygował najlepszymi orkiestrami Europy, a jako pianista koncertował ze znakomitym powodzeniem w najważniejszych salach koncertowych. Uchodził za jednego z najwybitniejszych artystów swojej epoki.
Mendelssohn Bartholdy zmarł przedwcześnie w 1847 roku, mając zaledwie 38 lat. Pozostawił po sobie bogaty i różnorodny dorobek artystyczny, dzięki któremu na trwałe zapisał się w historii kultury. Jego muzyka do dziś zachwyca melodyjnością, finezją i perfekcją warsztatu kompozytorskiego.
Tagi
Udostępnij artykuł
