Szubert kompozytor muzyki klasycznej znany jest przede wszystkim ze swych pieśni oraz symfonii. Choć zmarł w wieku zaledwie 31 lat, zdołał stworzyć ponad 600 utworów, które na trwałe wpisały się do kanonu muzyki klasycznej. Uważany jest za jednego z prekursorów romantyzmu w muzyce. Jego twórczość oddziaływała na wielu innych kompozytorów epoki romantyzmu.
Kluczowe wnioski:- Franciszek Szubert pochodził z Austrii i tworzył na przełomie klasycyzmu i romantyzmu.
- Jest autorem setek pieśni i kilku symfonii, które wpłynęły na rozwój muzyki.
- Uważany jest za jednego z prekursorów romantyzmu w muzyce.
- Zmarł tragicznie młodo, mając zaledwie 31 lat.
- Jego twórczość inspirowała wielu innych kompozytorów epoki romantyzmu.
Kim był Franciszek Szubert?
Franciszek Szubert urodził się w 1797 roku w Wiedniu. Był austriackim kompozytorem, który tworzył w okresie przejściowym między klasycyzmem a romantyzmem. Pochodził z ubogiej rodziny i od najmłodszych lat wykazywał niezwykły talent muzyczny. W wieku zaledwie 5 lat zaczął pobierać lekcje gry na fortepianie, a jako nastolatek skomponował swoje pierwsze utwory.
Szubert kontynuował naukę w konwikcie Stadtkonvikt, gdzie rozwijał swój warsztat kompozytorski. W tym czasie napisał m.in. swoją pierwszą symfonię. Po ukończeniu szkoły pracował jako nauczyciel muzyki, aby utrzymać siebie i rodzinę. Równolegle cały czas komponował, tworząc setki pieśni, utworów fortepianowych i kameralnych.
Przez całe życie zmagał się z problemami finansowymi i chorobami. Zmarł w 1828 roku w wieku zaledwie 31 lat na dur brzuszny. Pomimo tak krótkiego życia, zdołał skomponować ponad 600 utworów, które na trwałe wpisały się do kanonu muzyki klasycznej.
Dlaczego Szubert jest znany?
Franciszek Szubert jest uważany za jednego z najwybitniejszych kompozytorów przełomu klasycyzmu i romantyzmu. Jego twórczość cechowała się melodyjnością, ekspresją i głębią uczuć. Dzięki temu zyskał miano jednego z prekursorów romantyzmu w muzyce.
Szubert wsławił się przede wszystkim jako twórca pieśni. Skomponował ich ponad 600, w tym cykle pieśni takie jak „Podróż zimowa” czy „Piękna młynarka”. Jego pieśni odznaczają się prostonarodowym charakterem i przejmującą melodyką. Do najsłynniejszych należą „Ave Maria”, „Serenada”, „Dzikie róże” i „Śpiewak”.
Kolejnym ważnym osiągnięciem Szuberta są jego symfonie, spośród których za najwybitniejszą uchodzi „Niedokończona”. Ponadto skomponował liczne utwory kameralne, fortepianowe i sceniczne, które wpłynęły na rozwój muzyki romantycznej.
Najsłynniejsze dzieła Franciszka Szuberta
Do najważniejszych i najbardziej znanych dzieł Franciszka Szuberta należą:
- Pieśni – m.in. cykle „Piękna młynarka”, „Podróż zimowa”, pieśni „Ave Maria”, „Serenada”, „Dzikie róże”
- Symfonie – zwłaszcza „Niedokończona”
- Utwory fortepianowe – m.in. „Momenty musicalowe”
- Utwory kameralne – kwartety smyczkowe, kwintet „Pstrąg”
Znaczna część dorobku Szuberta została opublikowana i doceniona dopiero po jego śmierci. Jednak już za życia kompozytora niektóre jego pieśni zdobyły ogromną popularność w Wiedniu i poza nim.
Czytaj więcej: Gitara klasyczna - budowa i elementy | Przewodnik 2023
Szubert jako prekursor romantyzmu
Franciszek Szubert odegrał kluczową rolę w przejściu od stylu klasycznego do romantycznego w muzyce. Wprowadził wiele elementów, które stały się charakterystyczne dla romantyzmu.
Przede wszystkim jego twórczość odznaczała się wyjątkową ekspresją uczuciową. Szubert wprowadził do muzyki większą emocjonalność i dramatyzm. Ponadto tworzył melodie pełne liryzmu, które idealnie odzwierciedlały tekst pieśni.
Kolejną cechą było czerpanie inspiracji z folkloru i zainteresowanie muzyką ludową. Szubert wplatał w swoje kompozycje elementy pieśni ludowej, co nadało im swojski, narodowy charakter.
Dzięki temu jego twórczość stała się swoistym pomostem pomiędzy epokami. Z jednej strony nawiązywała jeszcze do tradycji klasycznej, z drugiej zapoczątkowała nowy, romantyczny styl w muzyce.
Wpływ Szuberta na muzykę klasyczną
Twórczość Franciszka Szuberta wywarła ogromny wpływ na późniejszą muzykę, zwłaszcza romantyczną. Stał się inspiracją dla wielu innych kompozytorów tamtego okresu.
Przede wszystkim jego pieśni i symfonie rozwinęły gatunki, które romantycy z sukcesami kontynuowali. Szubert ustanowił nowy styl pieśni solowej, którą później rozwijali m.in. Schumann i Brahms. Z kolei „Niedokończona” stała się wzorem dla twórców symfonii romantycznej.
Kompozytorzy tacy jak Mendelssohn, Liszt i Mahler czerpali garściami z melodyki i harmoniki Szuberta. Wykorzystywali charakterystyczne dla niego środki wyrazu do kreowania nastroju i wyrażania uczuć.
Geniusz Szuberta polegał na tym, że potrafił połączyć prosty, przystępny język muzyczny z głębią przeżyć. Dzięki temu jego dzieła do dziś poruszają słuchaczy na całym świecie.
Szubert i jego podróże po Europie
Mimo trudnej sytuacji materialnej Franciszek Szubert starał się jak mógł podróżować po Europie. Chciał w ten sposób poszerzać swoje horyzonty i zdobywać nowe doświadczenia artystyczne. Odbył podróże do takich miast, jak:
1822 | Wiedeń |
1823 | Steyr, Górna Austria |
1825 | Linz |
1827 | Gracz, Styria |
Niestety ze względu na stan zdrowia i finanse Szubert nie zdołał zrealizować swojego marzenia o dłuższej podróży do Włoch. Był jednak pod ogromnym wrażeniem alpejskich krajobrazów Austrii, które zainspirowały go do stworzenia m.in. „Pieśni wędrowca”.
Podróże pozwoliły Szubertowi poznać folklor i obyczaje innych regionów Austrii. Miało to duży wpływ na jego późniejszą twórczość, która czerpała z muzyki ludowej. Kompozytor zgłębiał ducha narodu austriackiego, co słychać wyraźnie w jego utworach.
Podsumowanie
Franciszek Szubert był niezwykle utalentowanym kompozytorem, który zmarł tragicznie młodo, mając zaledwie 31 lat. Pomimo tak krótkiego życia, zdążył skomponować setki arcydzieł, które na trwałe wpisały się do historii muzyki. Jego dorobek obejmuje pieśni, symfonie, utwory fortepianowe i kameralne.
Szubert jako jeden z pierwszych wprowadził do muzyki cechy charakterystyczne dla romantyzmu - ekspresję, liryzm i czerpanie z folkloru. Dzięki temu uważany jest za prekurora nowego stylu w muzyce. Jego twórczość stała się inspiracją dla wielu późniejszych kompozytorów epoki romantyzmu.
Największą sławę przyniosły Szubertowi jego pieśni, takie jak "Ave Maria", "Serenada" czy "Dzikie róże". Docenione zostały także jego symfonie, zwłaszcza genialna "Niedokończona". Mimo trudności finansowych dużo podróżował po Austrii, czerpiąc inspiracje z różnych regionów i folkloru.
Twórczość Franciszka Szuberta to prawdziwy pomnik muzyki romantycznej. Choć zmarł tragicznie młodo, jego dzieła przetrwały i nadal poruszają słuchaczy na całym świecie. Bez wątpienia był jednym z największych kompozytorów swoich czasów.